09:49 Халыҡтың үлемһеҙлеге - уның туған теленең үлемһеҙлегендә | |
"Халыҡтың үлемһеҙлеге - уның туған теленең үлемһеҙлегендә" - башҡорт теленә арналған китаптарға байҡау. Тел милләтте милләт иткән иң мөһим шарт. (Ш.Анаҡ) 14 декабрь - башҡорт теле көнө. Башҡорт теле төрки телдәрҙең көнбайыш ҡыпсаҡ төркөмөнә ҡарай. Төҙөлөшө буйынса уға хәҙерге татар, ҡаҙаҡ, ҡарасәй-балҡар, нуғай ҡарағалпаҡ, ҡырғыҙ телдәре иң яҡын булып тора. Башҡорт теле өс диалекттан тора: көнсығыш, көньяҡ һәм төньяҡ-көнбайыш. Хәҙерге әҙәби тел тәүге ике диалектҡа нигеҙләнгән. Төньяҡ-көнбайыш диалект татар теле йоғонтоһон кисергән. Башҡорттар ХIX быуат аҙаҡтарына тиклем дөйөм төрки яҙма әҙәби телен ҡуллана. Ошо ваҡыттан яңы әҙәби тел тыуа башлай. Хәҙерге әҙәби тел ХХ быуаттың 20-30 йылдарында формалаша. 1918 йылға тиклем ғәрәп алфавиты ҡулланыла. 1923 йылда ул бер аҙ үҙгәртелә һәм башҡорт теленә яраҡлаштырыла. 1928-1929 йылдарҙа латин графикаһы ҡабул ителә. 1940 йылда яҙма рус алфавитына (кириллицаға) күсерелә. 42 хәрефтән торған ошо алфавит әле лә ҡулланыла. Гульфия Ихсанова, главный библиотекарь Худайбердинской СБ | |
|
Всего комментариев: 0 | |